CİLT BAKİMİ
Bu güne kadar onlarca cilt bakım yazısı okumuşsunuzdur. Cildin bakımı hassasiyet isteyen bir konudur. Özellikle internette ve bir takım yayın organlarında gördüğünüz iki gram şundan beş çay kaşığı bundan tarzı anlatımları, hemen uygulamaya çalıştığınızı biliyoruz. İnanın ki cildinize fayda değil zarar veriyorsunuz. Cilt bakımları noktasında sizi tekrar uyarıyoruz, her okuduğunuza inanmayın denemeye kalkmayın, kulaktan dolma bilgilere çeşitli söylentilere, şifacılara, bitkiselcilere, güzellik uzmanı geçinenlere, cilt analizi yapanlara kuşkuyla yaklaşın, yönlendirmelere itibar etmeyin. Eğer bir cilt sorununuz varsa, mutlaka uzman doktorlardan yardım isteyin, muayene olun.
Deri
Deri, vücudun en büyük organıdır ve temel fonksiyonu vücudu dış etkenlerden korumaktır. Toplam vücut ağırlığının yaklaşık %16’sını oluşturarak vücudun en ağır organı olma özelliğine de sahiptir. Epidermis, dermis ve subkutan yağ doku olmak üzere derinin üç tabakası vardır. Bunlara deri ekleri eşlik eder. 1
İnsan derisinin en dış tabakası olan boynuzsu tabaka (stratum korneum) ölü hücrelerden meydana gelmiştir. Bu tabaka derinin canlı tabakalarına göre çok daha az oranda su taşır. (%10-30)… Sağlıklı bir deri de boynuzsu tabakanın %15-20 kadarı doğal nemlendirici karışım (DNK)’dan meydana gelmektedir. Bu karışım temel olarak amino asitler, prolidon karboksilik asit (PCA) laktat ve üreden meydana gelir ve nem çekici özelliktedir. Suda çözünebilen maddelerden oluşan bu karışımı meydana gelmesi boynuzsu tabakanın taşıdığı nem tarafından kontrol edilir. Oranının azalması özellikle PCA miktarındaki azalma, boynuzsu tabakanın su bağlama kapasitesini önemli derece de azaltmaktadır…
...Deriden su kaybını arttırarak derinin kurumasına neden olan bazı ortak dış etkenler vardır:
· Bulunan ortamda ki düşük nem yüzdesi
· Soğuk veya sıcak hava
· Derinin organik çözücüler, deterjanlar, sabun, alkali veya asit özellikli maddelerle temas etmesi
· Bu nedenle deri yüzeyine suyun uygulanması ve aynı zamanda uygulanan suyun buharlanmasının engellenmesi amacıyla, hem yağ hem de su taşıyan (emülsiyon) bakım ürünleri geliştirilmiştir.
Bu ürünlerin etkinlikleri aşağıdaki faktörlere bağlıdır:
· Deri yüzeyine yayılmalarına,
· Deriden emilme hızları ve sürüldüklerinde oluşturdukları hisse
· Yağ da ve su da çözünen bazı etkili maddelerin formüllerinde bulunup bulunmamasına, bunların çeşidine ve miktarlarına
· Taşıdıkları yağın özelliklerine ve çeşidine
· Yağ ve su karışımının yüzdesine
Deri yüzeyine uygulanacak karışımın seramit, yağ asidi ve kolesterolü bir arada bulundurması durumunda ise derinin su kaybına karşı engelleyici etkisinin önemli derecede iyileştiği araştırmacılar tarafından belirtilmektedir. 2
Cilt Temizliği
Cilt bakımının en önemli unsuru cildinizin temizlenmesidir. Epidermis en üst kısmı ölü hücrelerden oluşmaktadırlar ve bu hücreler 28 günlük bir sürede dökülmektedir. Yani insan derisi her ay yenilenir, tabi sık yıkamayla bu dökülmeyi genelde göremeyiz. Esasen hamamlarda yapılan kese vb. İşlemlerde çıkan kir dediğimiz şey ölü derinin dökülmesidir. Yeterince nemlendiremezsek ve koruyamazsak, güneşlenme sonrası ölü derinin atılmasında buna en iyi örnektir. Cildimizi ki burada kastımız yüzümüzdür, sürekli temizleriz. Bunu sadece suyla yıkayarak ya da çeşitli temizleyiciler kullanarak yaparız. Cildin temizlenmesi oldukça önemlidir. Cildimizin salgıladığı sebumun ve ölü derinin temizlenmesi cildinizin sürekli canlı durmasını sağlayacaktır.
Ancak bu noktada çok kuvvetli temizleyici ajanlar kullanmak ve sık sık cildin temizlenmesi cilde zarar verebilir.
Nemlendiriciler
Cilt bakımında cildin temizlenmesinden sonraki en önemli aşama nemlendirmektir. Kuru ve karma ciltlerin bakımında oldukça kritik öneme sahip olan nemlendirme, yağlı ciltler için ikincil plandadır.
Sağlıklı deri düz, elastik, kaşıntsızdır ve irritanların, allerjenlerin deriye temas edip kaynaşmasını engeller. Deri, yaşla ve maruz kaldığı çevresel faktörlerle kuruma eğilimindedir. Kuru derinin tedavisi ve sağlıklı derinin devamlılığı için nemlendiriciler tedavide ilk basamak ürünlerdir. Epidermal bariyerin ve su içeriğinin düzenlenmesinde nemlendiriciler önemlidir. Trans epidermal su kaybını (TESK) engellerler. Deriye kozmetik amaçla veya tedavi amacıyla bir takım yağlı maddeleri uygulamaya en kesin olarak Mısır’da rastlıyoruz, fakat olasılıkla olay insanlık tarihi kadar eskidir. 3
Nemlendirici ürünler, haricen uygulanan ve formülasyonlarında, arzu edilen etkinin elde edilebilmesi için farklı bileşenlere yer verilen preparatlardır. Derinin hidratasyonunu (nem içeriğini) iyileştirir, ayrıca deri yüzeyinde koruyucu, oklüzif bir tabaka oluşturarak nemin derinin üst katmanlarında kalmasına yardımcı olurlar. Bu şekilde derinin esneklik ve yumuşaklığı korunmuş olur. 4
Yağlar
Transepidermal su kaybını geciktiren örtücü yağlar: Bunlar ya yağ içerisinde su emülsiyonları şeklindedir ve deri üzerinde bir film tabakası oluşturarak etki gösterirler. Ya da su içinde yağ emülsiyonları şeklindedir ve bunların kozmetik kabul edilebilirlikleri diğerlerine göre daha iyidir.
Su çekici humektanlar
Bunlar hücre membran lipitleriyle çevrili ve su tutulmasında etkilidirler. Bunların yokluğunda stratum korneumun su içeriğinde %25, elastisinde ise %66 azalma olur. Glutamik asitten sentez edilen Prolidon Karboksilik Asit (PCA) doğal nemlendirici faktörlerdendir. %12’lik konsantranyonlar da hidrasyon sağlar.
Hidrofilik maddeler
Hiyolüronik asit yüksek molekül ağırlıklı yeni bir hidrofilik şekillendirici olarak bazı pahalı nemlendiriciler içerisinde yer almaktadırlar. 5
Cilt Bakım Maddeleri
Cildinizin temizlenmesi ve nemlendirilmesi ana işlemlerden sonra, cildinizin ihtiyaç duyduğu bir takım ürünlerin de cilde uygulanması gerekmektedir. Cilt tipiniz ve cildinizin ihtiyacına göre bu ürünlerin kullanılması doğru olacaktır.
Vitaminler
Yağda çözünen vitaminlerden Vitamin A, vitamin E; suda çözünen vitaminlerden ise vitamin C sıklıkla tercih edilmektedir.
Antioksidanlar (Serbest radikal yakalayıcıları)
Serbest radikaller insan metabolizmasında doğal yolla oluşmaktadırlar. Ancak demir gibi ağır metaller, ilaçlar, inflamasyon, egzersiz, radyasyon, sigara ve hava kirliliği serbest radikal oluşumunu arttırır. Değişik metabolik yollarla ortaya çıkan serbest radikal oluşumundan organizma kendini antioksidan defans sistemlerini geliştirerek korur... Günümüzde bilinen en yaygın beş AO ağı; vitamin C, vitamin E, lipoik asit, glutatyon ve Co enzim Q10 dur. Flavenoid (sebzeler/patates, karnabahar; meyveler/kara üzüm, böğürtlen, çilek, elma, turunçgiller, ahududu; yeşil çay ve kırmızı şarap vb. gıdalarda bulunurlar) olarak bilinen bazı maddeler de AO ların etkinliğini arttırırlar. 6
Alfa Hidroksi Asitler (AHA)
AHA’lar bazı besinlerin içerisinde bulunan doğal organik asitlerdir. En popüler olanı glikolik asit (şeker kamışı asidi)tir. Laktik asit (süt asidi), malik asit (elma asidi), sitrik asit (çeşitli meyvelerdeki asit), tartarik asit (üzüm asidi) diğer alfa hidroksi asitlerdir. Hidrofilik yapıları, renksiz, kokusuz, stabil olmaları ve toksik olmamaları nedeni ile kullanım avantajı sağlarlar... Daha önceki yıllara ait çalışmalarda AHA’ların epidermal keratinizasyonu etkilediği bildirilmiştir. Günümüz çalışmaları da bu ürünlerin dermal ve epidermal yaşlanma belirtilerinde geriye dönüş oluşturduklarını desteklemektedir. 7
BU CİLT BAKIM YAZISINI BEĞENDİYSENİZ
AŞAĞIDAKİ SOSYAL MEDYA DÜĞMELERİ
AŞAĞIDAKİ SOSYAL MEDYA DÜĞMELERİ
YARDIMIYLA PAYLAŞIN
MAKSAT EŞ DOST OKUSUN BİLGİLENSİN !...
MAKSAT EŞ DOST OKUSUN BİLGİLENSİN !...
Kaynaklar:
1 Doç. Dr. Burhan ENGİN “Dermatolog olmayanlar için Dermatoloji- İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi” sayfa 135
2 Doç.Dr. Figen Tırnaksız Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eczacı - Eylül 2006 – sayı 13 – sayfa 19 - 21
3 Munise Daye ve İnci Mevlitoğlu “Selçuk Üniv Tıp Dergisi 2011;27(2)” sayfa 124
4 Dr. Ecz. M. Sedef Erdal “İ. Ü. Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı”
5 Prof. Dr. Ayşen Karaduman Kozmetikler ve kadın www.huksam.hacettepe.edu.tr
6-7 Alev EKEN ve Mualla UZUN POLAT “Dr. S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Deri Hastalıkları Kliniği”, ANKARA “Kozmesötik Nemlendiricilerin Yapısına Katılan Biyolojik Aktif Maddeler” THE BIOLOGIC ACTIVE INGREDIENTS USED IN COSMECEUTICAL MOISTURIZERS (sayfa 201-204)